Osoby stosujące przemoc wobec swoich bliskich, po akcie przemocy mogą odczuwać silne poczucie winy i wstydu z tymi emocjami trudno jest sobie niejednokrotnie poradzić
i dlatego często bagatelizują one cierpienie swoich ofiar i przerzucają odpowiedzialność za przemoc na osoby krzywdzone. Jednak najpoważniejsze dla osoby stosującej przemoc są konsekwencje prawne. Polskie prawo pomaga w ochronie krzywdzonych przez najbliższych poprzez nałożenie na sprawcę nakazu opuszczenia mieszkania lub zakazu zbliżania się. Takie możliwości daje ustawa o policji, która w art.15aa ust.1 stanowi,

„Policjant ma prawo wydać wobec osoby stosującej przemoc w rodzinie (…), stwarzającej zagrożenie dla życia lub zdrowia osoby dotkniętej tą przemocą, nakaz natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia, zwany dalej nakazem lub zakaz zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia zwany dalej zakazem.”

Nakaz i zakaz mogą być nałożone łącznie. Są natychmiast wykonywane a mogą być wydane:

• podczas interwencji podjętej we wspólnie zajmowanym mieszkaniu lub jego bezpośrednim otoczeniu,
• w związku z powzięciem informacji o stosowaniu przemocy w rodzinie, w szczególności w przypadku zgłoszenia przez:

        - osobę dotkniętą przemocą w rodzinie,
        - kuratora sądowego lub pracownika jednostki organizacyjnej, w związku z wykonywaniem ustawowych obowiązków.

Nakaz i zakaz tracą moc po upływie 14 dni od ich wydania, chyba, że sąd udzielił zabezpieczenia w sprawach o zobowiązanie osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia, lub zakaz zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia.

Osoba dotknięta przemocą w rodzinie może także wystąpić z wnioskiem do sądu o zobowiązanie przed sądem członka rodziny stosującego przemoc (który przez to zachowanie czyni szczególnie uciążliwym wspólne zamieszkiwanie) do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania (art.11a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie).

Kodeks postepowania karnego w art.275a pozwala także na zastosowanie wobec oskarżonego o przestępstwo popełnione z użyciem przemocy na szkodę osoby wspólnie zamieszkującej tzw. środka zapobiegawczego. Polega on na konieczności opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym, jeśli zachodzi obawa, że oskarżony ponownie popełni przestępstwo z użyciem przemocy wobec tej osoby, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa groził. Nakaz  opuszczenia lokalu w tym trybie może zastosować prokurator na okres do 3 miesięcy. Jeśli przesłanki do zastosowania tego środka się utrzymują, może on być przedłużony nawet wielokrotnie na okresy trwające do 3 miesięcy.

Jeśli sprawca przemocy zostanie skazany i otrzyma karę, sąd może nakazać mu opuszczenie miejsca jego zamieszkania. Sąd może orzec (…) nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym w razie skazania za przestępstwo przeciwko wonności seksualnej lub obyczajności na szkodę małoletniego lub inne przestępstwo przeciwko wolności oraz w razie skazania za umyślne przestępstwo z użyciem przemocy, w tym przemocy przeciwko osobie najbliższej (art.41a §1Kodeksu karnego). Sąd może nałożyć na skazanego obowiązek w postaci zakazu zbliżania się do określonych osób lub zakaz kontaktowania się z określonymi osobami np. osobą pokrzywdzoną. Sąd zawieszając wykonanie kary pozbawienia wolności, może również zobowiązać skazanego do uczestnictwa w oddziaływaniach edukacyjno – korekcyjnych.

Sprawdź! Odpowiadając sobie na poniższe pytania:

Czy zdarzyło Ci się zachować wobec bliskiej osoby w następujący sposób:

• popychałeś, uderzałeś, szarpałeś,
• wyzywałeś, obrażałeś,
• groziłeś, że wyrządzisz jej krzywdę,
• traktowałeś w sposób, który ją rani,
• zmuszałeś do robienia rzeczy, które były dla niej poniżające,
• nie pozwalałeś na kontakty z rodziną i przyjaciółmi,
• zabierałeś pieniądze, a potem kazałeś o nie prosić,
• zmuszałeś do współżycia seksualnego,

Jeżeli odpowiedziałeś twierdząco choć na jedno pytanie, istnieje duże prawdopodobieństwo, że możesz stosować przemoc wobec swoich bliskich.

Zmiana zawsze zaczyna się od pierwszego, czasem małego kroku. Prawo zabrania stosowania przemocy i krzywdzenia swoich bliskich – to przestępstwo, ścigane przepisami Kodeksu Karnego. Nie wstydź się prosić o pomoc i informacje, możesz w tym celu zgłosić się np. do ośrodka pomocy społecznej, powiatowego centrum pomocy rodzinie, poradni rodzinnej, ośrodka interwencji kryzysowej, organizacji pozarządowej zajmującej się przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie.

Możesz również samodzielnie zgłosić się do udziału w programie edukacyjno-korekcyjnym dla osób stosujących przemoc w rodzinne – by nauczyć się panowania nad sobą, by budować dobre relacje z bliskimi, dostrzec błędy w kontakcie z rodziną, nauczyć się panowania nad złością i powstrzymywania od agresywnych zachowań, by nauczyć się dbania o rodzinę, jak rozwiązywać trudności bez przemocy - by żyć spokojniej.

Źródło: MGOPS