W związku z przedstawionym do konsultacji projektem uchwały Rady Miasta Krakowa dotyczącym ustanowienia Strefy Czystego Transportu (SCT), wójtowie i burmistrzowie gmin wchodzących w skład Stowarzyszenia Metropolia Krakowska zgłosili swoje stanowisko, podkreślając potrzebę racjonalnego, etapowego i sprawiedliwego wdrażania nowych przepisów.

Zgodnie z projektem uchwały, SCT miałaby wejść w życie od stycznia 2026 roku. Jak wynika z danych, ograniczenia wjazdu objęłyby aż 43% pojazdów zarejestrowanych w powiatach krakowskim i wielickim – to około 173 tysiące samochodów. Jednocześnie mieszkańcy Krakowa nie zostaną objęci żadnymi ograniczeniami.

W pełni rozumiemy konieczność działań na rzecz poprawy jakości powietrza. Jednak, tak jak przy likwidacji kotłów węglowych, w działania te powinni zaangażować się zarówno mieszkańcy Krakowa, jak i gmin ościennych. Proponowane rozwiązania powodują, że mieszkańcy Krakowa nie będą zobowiązani do podjęcia wysiłku w celu ograniczenia emisji dwutlenku azotu. Dodatkowo brakuje danych potwierdzających w jakim stopniu pojazdy mieszkańców gmin ościennych odpowiadają za przekroczenie dopuszczalnych norm jakości powietrza – podkreśla Mirosław Golanko, Wójt Gminy Zielonki i Przewodniczący Komisji ds. Środowiska, Przestrzeni i Mobilności Stowarzyszenia Metropolia Krakowska.

Jak wskazują dane z raportów Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z lat 2023–2024 – przekroczenia średnich norm dwutlenku azotu notowane są wyłącznie na jednej z czterech krakowskich stacji pomiarowych, i to na poziomie około 11%. W dodatku, brak jest dokładnych analiz, informujących o tym w jakim stopniu emisje pochodzą z pojazdów spoza Krakowa – co utrudnia ocenę rzeczywistego wpływu mieszkańców gmin ościennych na jakość powietrza w mieście. Jeśli ponad 43% pojazdów z sąsiadujących powiatów ma być objętych ograniczeniami, a SCT obejmie znaczny obszar miasta pojawia się pytanie: czy proponowane ograniczenia nie są nadmierne w stosunku do osiągnięcia ustawowych norm?

Wójtowie i burmistrzowie gmin Metropolii Krakowskiej wskazują, że obecny projekt uchwały SCT nie uwzględnia postulatów zgłoszonych już w lutym 2025 roku, czyli:

• wprowadzenie jednolitych zasad dla mieszkańców Krakowa i gmin sąsiednich,
• dopasowanie granic strefy do realnych potrzeb mieszkańców,
• stopniowe wdrażanie ograniczeń, rozpoczynając od najbardziej emisyjnych pojazdów,
• zapewnienie okresu przejściowego, umożliwiającego dostosowanie się do nowych wymagań.

Pełne stanowisko Wójtów i Burmistrzów Gmin Metropolii Krakowskiej o Strefie Czystego Transportu w Krakowie dostępne na: www.metropoliakrakowska.pl

Przedstawiciele gmin deklarują gotowość do dalszego dialogu i współpracy na rzecz wspólnego celu, jakim jest poprawa jakości powietrza w całym obszarze metropolitalnym. Kluczowe jednak – ich zdaniem – jest, podobnie jak w przypadku likwidacji kotłów węglowych, pozyskanie poparcia społecznego i stopniowe wprowadzanie zmian.

źródło: Stowarzyszenie Metropolia Krakowska