Prawo zabrania stosowania przemocy i krzywdzenia swoich bliskich – to przestępstwo, ścigane przepisami Kodeksu karnego. Jeśli TY lub ktoś z Twojej rodziny jest ofiarą przemocy ze strony osoby najbliższej, nie wstydź się prosić o pomoc. Ujawnienie przemocy wiąże się z takimi uczuciami, jak lęk, wstyd czy poczucie winy, to naturalne reakcje.
W przypadkach przejawów przemocy w rodzinie i zagrożenia bezpieczeństwa Twojego lub dzieci – bezwzględnie powiadom Policję lub powiadom prokuraturę. Szybka reakcja umożliwi zapewnienie Tobie oraz Twoim bliskim ochrony, wszczęcie odpowiednich procedur oraz zabezpieczenie dowodów zdarzenia.
Procedura „Niebieskiej Karty”- przewiduje ścisłą współpracę służb realizujących zadania dotyczące przeciwdziałania przemocy w rodzinie i specjalistów z różnych dziedzin. Jej celem jest zapobieganie dalszemu stosowaniu przemocy w rodzinie oraz zrealizowanie indywidualnego planu pomocy. Obejmuje „ogół czynności podejmowanych i realizowanych przez przedstawicieli jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnych komisji rozwiazywania problemów alkoholowych, Policji, oświaty i ochrony zdrowia, w związku
z podejrzeniem zaistnienia przemocy w rodzinie. Wszczęcie tej procedury następuje w wyniku uzyskana przez przedstawicieli w/w podmiotów podejrzenia stosowania przemocy w danej rodzinie lub w wyniku zgłoszenia takiego faktu przez członka rodziny lub przez osobę, która była świadkiem takiego czynu. Ustawodawca stwierdził, że „podejmowanie interwencji w środowisku wobec rodziny dotkniętej przemocą odbywa się w oparciu o procedurę „Niebieskiej Karty” i nie wymaga zgody osoby dotkniętej przemocą w rodzinie”- to, czy procedura zostanie uruchomiona czy nie, zależy wyłącznie od oceny sytuacji w danej rodzinie przez osobę podejmująca interwencję i od tego, czy podejrzewa ona przemoc w rodzinie. Oznacza to, że procedura „Niebieskiej Karty” ma charakter interwencyjny i może być wszczęta, nawet jeśli osoba, wobec której prowadzona jest interwencja, tego nie chce.
Procedura rozpoczyna się od wypełnienia formularza tzw. Karty - A, w której odnotowuje się dane osób ,które mają jakiś związek ze sprawą, a także podstawowe informacje o przemocy. Karta przekazywana jest przewodniczącemu tzw. Zespołu interdyscyplinarnego ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie, który działa w każdej gminie. W jego skład, poza osobami z w/w instytucji, wchodzą także kuratorzy sądowi, mogą wchodzić prokuratorzy i reprezentanci organizacji pozarządowych zajmujących się problematyką przemocy. Wszystkie te osoby są ustawowo zobowiązane do zachowania w tajemnicy wszystkich informacji, które uzyskały w ramach procedury.
Wszczęcie procedury „Niebieskiej Karty”- zadania służb
Przedstawiciele instytucji jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, Policji, oświaty i ochrony zdrowia, w związku
z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy w rodzinie w ramach swoich kompetencji (w sytuacji wszczęcia procedury) zobowiązani są do :
- zdiagnozowania sytuacji i potrzeb osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie,
- udzielenie kompleksowych informacji o możliwościach uzyskania pomocy (psychologicznej, prawnej, socjalnej i pedagogicznej) i wsparcia oraz o instytucjach
i podmiotach świadczących specjalistyczną pomoc dorosłym i dzieciom doznającym przemocy w rodzinie, o możliwościach podjęcia dalszych działań mających na celu poprawę sytuacji osób krzywdzonych przez najbliższych, - zorganizowanie dostępu do pomocy medycznej jeśli stan zdrowia osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, takiej pomocy wymaga,
- zapewnienia (jeśli jest taka potrzeba) schronienia w całodobowej placówce świadczącej pomoc, w tym w szczególności w specjalistycznym ośrodku wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie,
- przeprowadzenia rozmowy z osobami wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie, o konsekwencjach stosowania przemocy w rodzinie oraz
o możliwościach podjęcia leczenia lub terapii i udziale w programach oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie.
Ponadto Funkcjonariusz Policji:
- udziela osobie, dotkniętej przemocą w rodzinie, niezbędnej pomocy, w tym – pierwszej pomocy,
- podejmuje, w razie potrzeby, czynności zapewniające ochronę życia, zdrowia i mienia członków rodzin z problemem przemocy, w uzasadnionych przypadkach wobec osoby stosującej przemoc w rodzinie może zastosować środki przymusu bezpośredniego i zatrzymać ją,
- przeprowadza rozmowy z osobami wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie, rozmowy dot. m.in. odpowiedzialności karnej za znęcanie się fizyczne lub psychiczne nad osobą najbliższą, wzywa tę osobę do „zachowania zgodnego z prawem i zasadami współżycia społecznego”,
- przeprowadza na miejscu zdarzenia, w przypadkach niecierpiących zwłoki, czynności procesowe mające na celu zabezpieczenie śladów i dowodów przestępstwa,
- podejmuje (po interwencji) działania służące zapobieganiu kolejnym aktom przemocy, w szczególności składając systematyczne wizyty sprawdzające stan bezpieczeństwa osoby, co której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie – w zależności od potrzeb określonych przez zespół interdyscyplinarny lub grupę roboczą.
Przedstawiciel ochrony zdrowia:
- udziela osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, informacji o możliwościach uzyskania pomocy i wsparcia oraz o uprawnieniu do uzyskania bezpłatnego zaświadczenia lekarskiego o ustaleniu przyczyn i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie,
- jeżeli wymaga tego stan zdrowia osoby dotkniętej przemocą w rodzinie, przewozi tą osobę do podmiotu leczniczego, wtedy formularz „Niebieska Karta-A” wypełnia przedstawiciel podmiotu leczniczego, do którego osoba ta została przewieziona.
W ramach Procedury „Niebieska Kart”- jest powołana grupa robocza, która pracuje z konkretną rodziną, w której składzie winny się znaleźć osoby najbliżej pracujące z tą rodziną np.; dzielnicowy, pracownik socjalny, który odwiedza tą rodzinę, psycholog z ośrodka, w którym z terapii korzysta osoba pokrzywdzona, pedagog ze szkoły, do której chodzą dzieci itp. Diagnoza sytuacji i plan pomocy zostają zapisane w Karcie-C. Grupa robocza będzie chciała się też spotykać z osobą stosującą przemoc. Celem rozmowy jest wezwanie do zaprzestania stosowania przemocy, zmotywowanie do udziału w programie korekcyjno-edukacyjnym dla sprawców przemocy lub innej formie pracy psychologicznej. Przebieg i efekty tego spotkania zostaną zanotowane w Karcie - D.
Procedura „Niebieskiej Karty”- może być zakończona wyłącznie w przypadku:
- ustania przemocy w rodzinie i uzasadnionego przypuszczenia o zaprzestaniu dalszego stosowania przemocy w rodzinie oraz po zrealizowaniu planu pomocy,
- rozstrzygnięcia o braku zasadności podejmowanych działań.
Źródło: MGOPS