Od 14.06.2024 r. ważne zmiany przy wyborze pomp ciepła!


Obowiązek wyboru pomp ciepła z listy zielonych urządzeń i materiałów (tzw. listy ZUM) oraz wykonania audytu energetycznego – to najważniejsze zmiany, które dotyczą beneficjentów programu „Czyste Powietrze” od 14 czerwca 2024 r. Rozwiązania te mają zapewnić osobom korzystającym z programu możliwość odpowiedniego wyboru urządzeń grzewczych, właściwych dla danego domu, a także uchronić użytkowników pomp ciepła przed zawyżonymi rachunkami za energię.

Od 14 czerwca 2024 r. beneficjentki i beneficjentów programu obowiązują nowe zasady:

  • Pompy ciepła oraz kotły na biomasę będą kosztem kwalifikowanym tylko wtedy, gdy ich parametry techniczne zostaną potwierdzone wpisem na listę ZUM: https://lista-zum.ios.edu.pl/;   
  • Obowiązek wykonania audytu energetycznego przy wyborze pompy ciepła. Dofinansowanie na audyt wynosi do 1,2 tys. zł i pokrywa do 100% kosztów kwalifikowanych.

Ww. warunek obowiązuje dla umów o dofinansowanie zawartych na podstawie wniosków o dofinansowanie składanych od 14.06.2024 r. Zgodnie z wprowadzoną zmianą, pompy ciepła służące do ogrzewania lub ogrzewania i cwu mogą być kwalifikowane do dofinansowania w ramach Programu, jeżeli:

  • został przeprowadzony audyt energetyczny budynku/lokalu mieszkalnego i wskazano w tym audycie wybór pompy ciepła jako nowego źródła ciepła do celów ogrzewania lub ogrzewania i cwu oraz
  • został złożony wraz z wnioskiem o płatność dokument podsumowujący audyt energetyczny budynku sporządzony na obowiązującym w ramach Programu wzorze oraz
  • został zrealizowany w całości wybrany do realizacji, optymalny wariant przedsięwzięcia termomodernizacyjnego wskazany w audycie energetycznym, obejmujący wybór pompy ciepła jako nowego źródła ciepła do celów ogrzewania lub ogrzewania i cwu, nie później niż do dnia zakończenia realizacji przedsięwzięcia.

W konsekwencji wprowadzonych zmian Programu, zmianie ulega również dokumentacja wdrożeniowa, w tym m.in. wzór wniosku o dofinansowanie w formie dotacji / dotacji z prefinansowaniem oraz wzór wniosku o płatność wraz z instrukcjami ich wypełniania.

Wnioski o dofinansowanie złożone przed dniem 14 czerwca 2024 r. rozpatrywane będą na podstawie Programu i pozostałych dokumentów programowych w brzmieniu obowiązującym na dzień złożenia wniosku.


Obowiązkowy audyt z dotacją

Dofinansowanie do wykonania audytu energetycznego wynosi do 1,2 tys. zł i pokrywa do 100 proc. kosztów kwalifikowanych. Jak wskazują doradcy energetyczni, nadal brakuje powszechnej wiedzy o tym, że pompa ciepła nie w każdym budynku jest dobrym rozwiązaniem i w przypadku starych domów nierzadko niezbędna jest najpierw ich termomodernizacja, czyli docieplenie przegród, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej oraz modernizacja instalacji centralnego ogrzewania. To właśnie audyt energetyczny pomoże przygotować inwestorowi optymalny zakres takich prac i pomoże obniżyć rachunki za energię.


Które urządzenia tylko z listy ZUM?

Od 14 czerwca 2024 r. pompy ciepła w ramach programu „Czyste Powietrze” będą kosztem kwalifikowanym tylko, jeśli ich parametry techniczne zostaną potwierdzone wpisem na listę ZUM. Trafią tam docelowo tylko te urządzenia, dla których dostarczone badania z akredytowanego laboratorium zlokalizowanego w kraju UE lub EFTA potwierdzą ich parametry techniczne. Firmy, które nie posiadają jeszcze akredytowanych badań dla pomp ciepła, mogą od 14 czerwca 2024 r. zgłaszać wniosek o czasowy wpis na listę na podstawie europejskiego znaku jakości EHPA Q, HP Keymark lub Eurovent. To umożliwi im obecność na liście na okres nie dłuższy niż do 31 grudnia 2024 r.

Warto jednak podkreślić, że od 2025 roku na liście ZUM pozostaną tylko i wyłącznie pompy ciepła z parametrami potwierdzonymi pełnymi badaniami przeprowadzonymi w akredytowanym laboratorium zlokalizowanym na terenie UE lub krajów EFTA. Zgodnie z wymogami programu „Czyste Powietrze”, należy dostarczyć raport z takich badań do Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytut Badawczego (IOŚ-PIB), który na zlecenie NFOŚiGW prowadzi listę ZUM.

Obowiązek wyboru z listy ZUM dotyczy także kotłów zgazowujących drewno o podwyższonym standardzie oraz kotłów na pellet o podwyższonym standardzie. W tym przypadku jednak firmy nie muszą przechodzić żadnych nowych procedur, ponieważ dla tego typu urządzeń nie są wymagane żadne nowe dokumenty.

Program „Czyste Powietrze”, realizowany w latach 2018-29, to największa proekologiczna inicjatywa służąca walce ze smogiem i poprawie efektywności energetycznej jednorodzinnych budynków mieszkalnych.


Źródło: WFOŚiGW/NFOŚiGW