Gmina Skawina we współpracy z Instytutem Podstaw Inżynierii Środowiska Polskiej Akademii Nauk w Zabrzu od 2019 r. realizuje badania dotyczące jakości powietrza na terenie miasta Skawina. Wzorem lat ubiegłych publikujemy sprawozdanie z oceny stężeń pyłu PM10, wybranych metali i WWA na podstawie pomiarów prowadzonych w Skawinie w 2024 r. 



Celem wykonanych badań była ocena jakości powietrza na terenie miasta Skawina poprzez wyznaczenie stężeń pyłu PM10 oraz związanych z nim pierwiastków śladowych wraz z oznaczeniem wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA). Podstawą oceny były pomiary ciągłe systematyczne stężenia pyłu PM10, prowadzone w Skawinie od początku 2024 r. na jednym stanowisku stacjonarnym, którym towarzyszyła ciągła, automatyczna rejestracja podstawowych parametrów meteorologicznych. Próbki pyłu, pobierane w trybie 24-godzinnym, były następnie, jako tzw. próbki składane (7-dobowe), poddawane analizie chemicznej w celu określenia zawartości ww. składników. W raporcie przedstawiono ocenę wyników pomiarów przeprowadzonych w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2024 r. 
Gmina Skawina nieustannie podejmuje kroki w celu poprawy jakości powietrza. Cały czas wspieramy mieszkańców oferując dofinansowanie do wymiany pieców, termomodernizacji budynku czy pomoc w wypełnieniu wniosku do licznych programów dotacyjnych. - mówi Grzegorz Horwacik kierownik Wydziału Klimatu. 
Najważniejsze ustalenia raportu to: 
  • W pyle PM10 z badanego obszaru odnotowano relatywnie wysokie, jakkolwiek znacznie niższe niż w latach poprzednich, stężenia kancerogennego benzo(a)pirenu. Średnie stężenie B(a)P w całym okresie pomiarowym wynosiło 1.96 ng/m3 i było prawie 2-krotnie wyższe niż limitowane prawem docelowe średnioroczne stężenie B(a)P, równe 1 ng/m3 
  • Średnie roczne stężenie B(a)P uzyskane w 2024 r. (1,96 ng/m3) było niższe w porównaniu z rokiem poprzednim (3,35 ng/m3), jak również w porównaniu do stężeń notowanych w latach 2020 i 2019 (odpowiednio: 6,59 i 4,26 ng/m3).

Wykres prezentujący średnia stężenia benzo(a)pirenu


Mimo, że wynik nie jest jeszcze w pełni zadowalający, to tendencja spadkowa jest wyraźnie widoczna. Najbardziej prawdopodobnym źródłem emisji B(a)P w obszarze przeprowadzonych badań, jak również pozostałych WWA, jest spalanie paliw w gospodarstwach domowych i innych źródłach grzewczych. Wskazuje na to wyraźna różnica pomiędzy stężeniami B(a)P w sezonie grzewczym (średnio: 3.28 ng/m3) i niegrzewczym (średnio: 0.65 ng/m3).

  • Średnie stężenie pyłu zawieszonego PM10 w 2024 r. wyniosło 28.77 µg/m3, co stanowi ok. 72% dopuszczalnego średniorocznego stężenia PM10 (40 µg/m3). Bardzo zbliżoną wartość średniego stężenia obserwowano w roku poprzednim (28.02 µg/m3), natomiast było ono wyraźnie niższe do poziomów rejestrowanych w latach 2019 - 2022 r. (2019 r. ~45 µg/m3; 2020 - 2022 r. ~ 37 µg/m3). 

wykres prezentujący średnie roczne stężenie pyłu PM10

  • W analizowanym okresie pomiarowym odnotowano łącznie 46 przypadków przekroczeń dopuszczalnego średniodobowego stężenia PM10, wynoszącego 50 µg/m3. (aż 17 dni na przełomie kwietnia i maja, kiedy to napływał do nas pył znad Sahary). Rok wcześniej odnotowano 44 takie przypadki. Na przestrzeni lat liczba ta jednak sukcesywnie spada – ilość dni ze stężeniem PM10 powyżej 50 µg/m3wynosiła 75, 79, 83 i 85 przypadków, odpowiednio w latach 2022, 2021, 2020 i 2019.

Wykres z liczbą dni z przekroczeniem średniego dobowego stężenia pyłu PM10 dla wartości 50ug/m3

Sprawozdanie z wykonania pomiarów znajduje się w załączniku. 



Źródło: Referat OOŚ