Na prośbę Rzecznika Praw Pacjenta publikujemy list dotyczący działań promocyjnych psychiatrii środowiskowej oraz Centrów Zdrowia Psychicznego.
Szanowni Państwo Burmistrzowie i Wójtowie.
Rzecznik Praw Pacjenta od początku z uwagą śledzi, a także aktywnie wspiera rozwój pilotażu Centrów Zdrowia Psychicznego, jak również całej psychiatrii środowiskowej. W 2018 roku wspólnie z Biurem ds. pilotażu CZP przygotowaliśmy film edukacyjny. W 2019 roku koncentrowaliśmy się na edukacji pacjentów przebywających w szpitalach psychiatrycznych. Rok 2020 zaowocował raportem z badań na temat spostrzeżeń o funkcjonowaniu CZP przez półtora roku trwania pilotażu.
Zadania Rzecznika Praw Pacjenta
Zadaniem Rzecznika jest podejmowanie skutecznych działań na rzecz
ochrony praw każdego pacjenta. Działania te mają na celu zapewnić trwały
wzrost stopnia przestrzegania praw pacjentów w Polsce i podnoszenie
wiedzy i świadomości zarówno personelu medycznego, dyrektorów placówek,
jak również samych pacjentów. Do zakresu zadań Rzecznika należy m.in.:
edukacja o prawach pacjenta oraz współpraca z innymi urzędami i
organizacjami.
Centra Zdrowia Psychicznego
W II edycji Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata
2017-2022 wpisano do ustawy o ochronie zdrowia psychicznego1 program
pilotażowy w CZP, który rozpoczął swoje działanie rok później. Polega on
na przeniesieniu ciężaru opieki psychiatrycznej z zamkniętych oddziałów
psychiatrycznych do środowiska lokalnego. CZP są zobowiązane do
udzielania pomocy wszystkim potrzebującym ze swojego regionu.
Kompleksowa opieka psychiatryczna ma odbywać się w warunkach
stacjonarnych, dziennych, ambulatoryjnych oraz leczenia środowiskowego.
Centra obejmują od 50 do 200 tys. Mieszkańców czyli np. ludność powiatu
lub dzielnicy dużego miasta. Taki sposób realizacji opieki
psychiatrycznej ma przeciwdziałać stygmatyzacji osób w kryzysie
psychicznym oraz pomóc w uzyskaniu przez pacjenta kompleksowego wsparcia
np. blisko miejsca zamieszkania, szkoły, miejsca pracy. Celem
nadrzędnym jest przywracanie osoby będącej w kryzysie psychicznym lub po
jego przejściu do normalnego funkcjonowania w środowisku społecznym.
Raport Rzecznika Praw Pacjenta z funkcjonowania Centrów Zdrowia Psychicznego
W roku 2020 r. Rzecznik Praw Pacjenta zwrócił się do kierownictwa CZP z
prośbą o przekazanie nam informacji związanych z obszarami pracy
centrów. Pytaliśmy m.in. o dobre strony psychiatrii środowiskowej, jak i
o kwestie, które wymagałyby poprawy. Dwie z nich, które powtarzały się w
większości przypadków to: słaba edukacja i promocja centrów na danym
obszarze oraz problemy we współpracy z administracją lokalną. Naszym
nadrzędnym tegorocznym celem jest poprawa tego stanu. Chcielibyśmy, aby
działanie, z którym się do Państwa zwracamy, przyniosło wymierne
korzyści zarówno w kwestii promocji psychiatrii środowiskowej, jak i
współpracy między CZP a administracją samorządową.
Promocja Zdrowia
W tym miejscu chcielibyśmy prosić Państwa o współpracę przy promocji
psychiatrii środowiskowej przekazując stworzoną przez nasze Biuro ulotkę
o Centrach Zdrowia Psychicznego do ośrodków zdrowia oraz ośrodków
pomocy społecznej i miejsc kultury. Będziemy zobowiązani za owocną
współpracę.
Z wyrazami osobistego szacunku z upoważnienia
RZECZNIKA PRAW PACJENTA
Grzegorz Błażewicz
Zastępca Rzecznika Praw Pacjenta